Đất tách thửa có phải để lối đi chung?

Về nội dung này, theo luật sư Nguyễn Văn Kỹ, đoàn luật sư tỉnh Bắc Ninh, việc tách thửa đất là một trong những hoạt động phải đăng ký biến động đất đai, tuân thủ nghiêm ngặt về điều kiện cũng như trình tự thủ tục.

Theo quy định hiện hành, việc tách thửa hay phân chia đất đai là quy trình phân quyền sở hữu đất từ một người đứng tên, chịu trách nhiệm sang cho một hoặc nhiều đối tượng khác nhau.

Căn cứ Khoản 4 Điều 144 Mục 3 Chương X Luật Đất đai 2013 (Luật số: 45/2013/QH13, ngày 29 tháng 11 năm 2013), Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng đô thị và quỹ đất của địa phương quy định hạn mức đất ở giao cho mỗi hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng nhà ở đối với trường hợp chưa đủ điều kiện để giao đất theo dự án đầu tư xây dựng nhà ở; diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở.

Điều 29 Chương V Nghị định 43/2014/NĐ-CP, ngày 15 tháng 5 năm 2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai 2013 và Quyết định của Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh nêu rõ, để được tách thửa trước hết thửa đất phải đáp ứng được điều kiện về diện tích và kích thước chiều cạnh tối thiểu được phép tách thửa theo quy định của các tỉnh, thành.

Luật sư Kỹ cho biết, tùy vào mục đích tách thửa (để chuyển nhượng, tặng cho một phần thửa đất…) cần phải đáp ứng thêm các điều kiện: Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Đất không có tranh chấp; Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án; Đất còn thời hạn sử dụng.

Bên cạnh đó, Điều 254 Mục 1 Chương XIV Phần thứ 2 Bộ luật Dân sự 2015 (Luật số: 91/2015/QH13, ngày 24 tháng 11 năm 2015) có quy định về quyền lối đi như sau:

1. Chủ sở hữu có bất động sản bị v??y b??c bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản v??y b??c dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị v??y b??c và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại Khoản 2 Điều này mà không có đền bù.

Do đó, tùy vào thực tế thửa đất có đáp ứng đủ các điều kiện về hạ tầng, pháp lý, thuận tiện trong cuộc sống hàng ngày mà gia đình bạn hoàn toàn có thể yêu cầu thực hiện việc tách thửa mà không cần có lối ??i chung ở giữa. 

Gia đình bạn cần chuẩn bị hồ sơ theo quy định tại Điều 2 Thông tư 09/2021/TT-BTNMT ngày 30 tháng 6 năm 2021 (sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 24/2014/TT-BTNMT ngày 19 tháng 5 năm 2014 quy định về hồ sơ địa chính), đồng thời liên hệ trực tiếp với cán bộ công chức địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn) hoặc cán bộ công chức địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã) để được hướng dẫn cụ thể.

"Vấn đề quan trọng nhất là các thành viên gia đình bạn đồng thuận, thống nhất trong việc tách thửa. Điều này giúp thuận lợi trong quá trình xây dựng công trình sau này, cụ thể là điều chỉnh vị trí của cửa chính, hướng của mặt tiền căn nhà..., đặc biệt là không gây ảnh hưởng tới quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ sở hữu đất xung quanh... " luật sư Kỹ phân tích thêm./.