Bài học kinh nghiệm từ công tác giám sát

Những kết quả “biết nói”

Ngày 22/5/2019, Đảng bộ Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh Vĩnh Long được hợp nhất theo Quyết định số 876-QĐ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Hiện, Đảng bộ Khối quản lý 87 tổ chức cơ sở đảng, trong đó có 44 Ủy ban Kiểm tra (UBKT) cơ sở với 5.247 đ???ng viên. Trong thời gian qua, UBKT Đảng ủy Khối đã lãnh đạo, chỉ ??ạo, thực hiện công tác giám sát đối với cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT cấp dưới đảm bảo đúng phương châm “giám sát phải mở rộng”. Qua giám sát, đánh giá, kết luận đúng hoạt động của từng loại hình tổ chức đ???ng và cán bộ, đ???ng viên thuộc cấp mình quản lý; quy trình, thủ tục đảm bảo quy định.

Ngoài ra, thông qua việc thực hiện công tác giám sát đã giúp cấp ủy, UBKT, tổ chức đảng cấp dưới phát huy ưu điểm, cách làm hay, kịp thời chấn chỉnh, những lệch lạc trong nhận thức và hành động của tổ chức đảng, đ???ng viên được giám sát, giúp đối tượng được giám sát tự đánh giá được kết quả hoạt động để phát huy ưu điểm, nhận ra những hạn chế, thiếu sót, kịp thời khắc phục, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của cấp ủy, tổ chức đ???ng và nhiệm vụ của người đ???ng viên.

Đáng chú ý, thực hiện chức năng tham mưu giúp cấp ủy, UBKT Đảng ủy Khối chủ động tham mưu Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ Khối triển khai, quán triệt các văn bản của Đảng liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng như Quy định số 22-QĐ/TW, ngày 28/7/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; Quy định số 69-QĐ/TW, ngày 06/7/2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức đảng, đ???ng viên vi phạm;…giúp Ban Thường vụ Đảng ủy xây dựng Kế hoạch số 49-KH/ĐUK, ngày 15/11/2022 của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối triển khai, quán triệt các văn bản của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Thường vụ Tỉnh ủy như: Quy định số 69-QĐ/TW, ngày 06/7/2022 của Bộ Chính trị về kỹ luật tổ chức đảng, đ???ng viên vi phạm; Kế hoạch số 75-KH/UBKTĐUK, ngày 29/12/2022 của Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Khối yêu cầu cơ sở triển khai thực hiện quyết định 89-QĐ/TW, ngày 01/12/2022 của Ban Bí thư ban hành quy trình kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng, giải quyết tố cáo, khiếu nại kỷ luật đảng của cấp ủy tỉnh và tương đương đến cơ sở.

Căn cứ Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh, nhiệm kỳ 2020-2025, Chương trình công tác kiểm tra, giám sát toàn khóa của Tỉnh ủy, UBKT Tỉnh ủy và tình hình thực tế tại Đảng bộ, UBKT Đảng ủy Khối đã tích cực, chủ động tham mưu giúp Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối xây dựng và triển khai thực hiện Chương trình công tác giám sát, nhiệm kỳ 2020-2025 và hằng năm. Nội dung giám sát tập trung chủ yếu về việc tiếp thu, quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, quyết định, quy định, kết luận của Đảng,… bằng 02 hình thức: giám sát thường xuyên và giám sát chuyên đề. Qua đó góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ chính trị trong toàn Đảng bộ.

Cùng với đó, UBKT Đảng ủy Khối đã chủ động xây dựng, ban hành một số văn bản về giám sát như: Quy trình giám sát theo chuyên đề đối với tổ chức đ???ng và đ???ng viên; thông báo phân công nhiệm vụ đối với ủy viên UBKT Đảng ủy Khối phụ trách, theo dõi tổ chức đảng trực thuộc Đảng bộ Khối; Chương trình công tác giám sát toàn khóa và hằng năm của UBKT Đảng ủy Khối và các biểu mẫu liên quan đến giám sát chuyên đề như quyết định, kế hoạch, báo cáo, thông báo kết quả giám sát... và các mẫu thực hiện giám sát thường xuyên.

Đáng chú ý, ngay từ đầu nhiệm kỳ và hằng năm, UBKT Đảng ủy Khối lãnh đạo, chỉ ??ạo UBKT cấp dưới xây dựng và thực hiện Chương trình giám sát, trong đó thực hiện nhiệm vụ giám sát thường xuyên và giám sát theo chuyên đề. Nội dung giám sát tập trung vào việc thực hiện các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, quy chế làm việc, quy chế dân chủ ở cơ sở, giữ gìn đoàn kết nội bộ, thực hiện nghị quyết của cấp trên và cấp mình; giám sát đối với đ???ng viên cần tập trung vào các nội dung: Việc thực hiện quy chế làm việc, chức trách, nhiệm vụ được giao, việc giữ gìn đạo đức, lối sống, việc thực hiện nhiệm vụ đ???ng viên, trách nhiệm nêu gương, tình hình đơn thư phản ánh, kiến nghị liên quan đến đối tượng giám sát.

Từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay, cấp ủy hai cấp đã giám sát chuyên đề 85 tổ chức đ???ng và 191 đ???ng viên. Trong đó, Đảng ủy Khối giám sát 21 tổ chức đ???ng và 08 đ???ng viên; cấp ủy cơ sở giám sát 64 tổ chức đ???ng và 127 đ???ng viên; chi bộ giám sát 56 đ???ng viên. Qua giám sát phát hiện 2 tổ chức đ???ng và 2 đ???ng viên có hạn chế nhưng chưa đến mức chuyển sang kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm.

Cùng với đó, UBKT hai cấp đã giám sát 73 tổ chức đ???ng và 79 đ???ng viên. Trong đó, UBKT Đảng ủy Khối giám sát 18 tổ chức đ???ng và 18 đ???ng viên, UBKT cơ sở giám sát 55 tổ chức đ???ng và 61 đ???ng viên. Qua giám sát kết luận 70 tổ chức đ???ng và 78 đ???ng viên thực hiện tốt; 2 tổ chức đ???ng và 1 đ???ng viên còn hạn chế, khuyết điểm, giới thiệu rút kinh nghiệm, trong đó 1 tổ chức đ???ng và 1 đ???ng viên chuyển sang kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm.

Có thể nói, thời gian qua, UBKT Đảng ủy Khối đã chủ động tăng cường công tác giám sát đối với tổ chức đ???ng và đ???ng viên, mang lại kết quả chuyển biến tích cực. Qua đó kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, khuyết điểm nhỏ không trở thành khuyết điểm lớn, sai phạm của một người trở thành sai phạm của nhiều người; sai phạm của cá nhân không thành sai phạm của tổ chức, góp phần củng cố lại năng lực lãnh đạo và sức chiến của tổ chức cơ sở đảng, nhất là nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đ???ng và cơ quan, đơn vị nhằm xây dựng các tổ chức đảng trực thuộc Đảng bộ Khối ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Ý thức được trách nhiệm của mình đối với công tác giám sát

Tuy nhiên, so với yêu cầu nhiệm vụ, công tác giám sát c???a cấp ủy, tổ chức đảng, chi bộ và UBKT trong Đảng bộ Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh Vĩnh Long còn một số hạn chế như: Công tác triển khai nhiệm vụ kiểm tra, giám sát c???a một số cấp ủy chậm so với chương trình, kế hoạch đề ra. Cán bộ kiểm tra, giám sát cơ sở còn một số chưa nắm vững nghiệp vụ về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng, dẫn đến chất lượng một số cuộc kiểm tra, giám sát còn hạn chế. Nội dung kiểm tra, giám sát c???a cấp ủy, chi bộ với UBKT còn chồng chéo, chất lượng chưa đảm bảo. Cấp ủy, ủy ban kiểm tra cơ sở có nơi chưa chủ động thực hiện việc kiểm tra đ???ng viên, kể cả cấp ủy viên cùng cấp khi có dấu hiệu vi phạm...

Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên là do đội ngũ cán bộ kiểm tra, giám sát ở cấp cơ sở thường không ổn định, hoạt động chưa đồng đều và phải kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ, tập trung chủ yếu thực hiện công tác chuyên môn nên chưa thật sự đầu tư nghiên cứu kỹ các quy định về công tác kiểm tra, giám sát, nhất là các quy định, quy trình về kỷ luật đảng nên khi tham mưu thực hiện kiểm tra, giám sát và kỷ luật đ???ng viên còn lúng túng, thiếu chặt chẽ. Số ít cấp ủy thiếu quan tâm trong việc lãnh đạo, chỉ ??ạo thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, phương thức tổ chức, triển khai chậm đổi mới, đôi lúc còn “khoán trắng” cho UBKT. Cán bộ kiểm tra, giám sát c???p cơ sở thường xuyên thay đổi nên chưa được tập huấn nghiệp vụ về công tác kiểm tra, giám sát. Thiếu tính chiến đấu, nể nang, ngại va chạm nên chưa chủ động nắm tình hình để kịp thời phát hiện, xác định kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đ???ng và đ???ng viên.

Với những kết quả đạt được trong công tác giám sát thời gian qua cũng như những hạn chế còn tồn tại, UBKT Đảng ủy Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh Vĩnh Long đã rút ra một số kinh nghiệm trong lãnh đạo, chỉ ??ạo và tổ chức thực hiện công tác giám sát như sau:

Một là, cấp ủy các cấp, nhất là người đứng đầu luôn nhận thức đúng đầy đủ về vị trí, vai trò,  ý nghĩa, tác dụng và tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát nói chung và giám sát nói riêng, xem đây là nhiệm vụ thường xuyên của các cấp ủy đảng. Nâng cao nhận thức cho các tổ chức đ???ng và cán bộ, đ???ng viên, làm cho mọi cán bộ, đ???ng viên trong Đảng bộ ý thức được trách nhiệm của mình đối với giám sát, thường xuyên coi trọng và chủ động tiến hành giám sát theo chức năng, nhiệm vụ được phân công.

Hai là, UBKT các cấp luôn chủ động, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ giám sát phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của cơ quan, đơn vị mình; tích cực tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ ??ạo, hướng dẫn cấp dưới và tổ chức thực hiện công tác giám sát; nắm chắc tình hình thực tiễn để lựa chọn những nội dung tiến hành giám sát có hiệu quả và tập trung vào những lĩnh vực liên quan đến các quyết định quan trọng của cấp ủy đảng.

Ba là, luôn thực hiện đồng bộ giữa công tác kiểm tra với công tác giám sát; trong đó giám sát phải mở rộng, kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm nhằm kịp thời phát hiện những nhân tố mới để phát huy, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm ngay từ khi mới manh nha, chủ động ngăn chặn, phòng ngừa vi phạm. Phải kết hợp hài hòa giữa giám sát chuyên đề với giám sát thường xuyên. Lấy thông tin từ giám sát thường xuyên làm cơ sở giám sát chuyên đề và khi thực hiện xong cuộc giám sát chuyên đề thì phải làm tốt giám sát thường xuyên để theo dõi kết quả thực hiện. Đồng thời, kết hợp tốt giám sát chuyên đề với kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm,

Chủ động nắm chắc tình hình hoạt động của tổ chức đ???ng và đ???ng viên thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, đơn thư tố cáo, dư luận phản ánh của nhân dân; thường xuyên phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với các cơ quan có liên quan trong việc thu thập thông tin, phục vụ cho công tác giám sát. Gắn giám sát tập thể cấp ủy, tổ chức đ???ng với giám sát cá nhân người đứng đầu cấp ủy.

Bốn là, UBKT các cấp phối hợp chặt chẽ các cơ quan liên quan để thực hiện nhiệm vụ giám sát, từ việc xây dựng kế hoạch, xác định nội dung, đối tượng giám sát và tổ chức lực lượng giám sát; tranh thủ sự chỉ ??ạo, hướng dẫn của UBKT cấp trên, sự phối kết hợp với các ban, ngành, đoàn thể nhằm thực hiện nhiệm vụ giám sát một cách toàn diện và đạt hiệu quả, tác dụng cao.

Năm là, cán bộ thực hiện nhiệm vụ giám sát c???n nắm chắc nguyên tắc, thủ tục quy định; am hiểu về chính sách, pháp luật của Nhà nước mới phát hiện những nội dung không còn phù hợp, những vấn đề mới phát sinh ở cơ sở để chỉnh sửa, bổ sung; phát hiện những điển hình, cách làm hay, sáng tạo để nhân rộng và phát hiện những khuyết điểm, yếu kém, để chấn chỉnh, rút kinh nghiệm để thực hiện tốt hơn trong thời gian tới.

Chú trọng sơ kết, tổng kết việc thực hiện giám sát từ đó đề ra chủ trương, giải pháp thực hiện nhằm đưa giám sát ngày càng đi vào nền nếp và có tác dụng thiết thực.

Trong quá trình giám sát, nếu phát hiện tổ chức đảng cấp dưới, đ???ng viên không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đ???ng và ban hành quyết định, quy định trái nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, yêu cầu tổ chức đảng, đ???ng viên khắc phục, sửa chữa. Nếu phát hiện tổ chức đảng, đ???ng viên có dấu hiệu vi phạm thì phải kiên quyết chuyển sang kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm.../.